واکنشهاي شيميايي را مي توان به سه دسته ي اصلي تقسيم كرد كه عبارتند از:
تجزيه
جانشيني
اكسايش ـ کاهش
واكنش هاي جانشيني:
واكنشي كه در آن،اتم عنصري جاي خود را با اتمي از يك ماده ي مركب عوض مي كند،واكنش جانشيني ساده نام دارد.(اتم عنصر تنها مي تواند جانشين اتم ماده ي مركب شودكه نسبت به آن فعالترباشد.)
واگر در واکنشی دو اتم از دو ماده ی مرکب جایشان را با هم عوض کنند،به آن واکنش جانشینی دوگانه گویند.
تجزیه:
در واکنش تجزیه یک ماده به چند ماده تبدیل می شودکه می تواند در اثر گرما یا نورو یا جریان الکتریسیته و یا... باشد.
(بعضی از واکنش ها برگشت پذیر هستند،اگر در یک واکنش بخشی از واکنشگرها به محصولات تبدیل نشوند ،آن واکنش برگشت پذیر است.)
اکسایش و کاهش:
اکسایش و کاهش به واکنش هایی گفته می شود که در آنها بین اتمها انتقال الکترون صورت گیرد،واکنشهای اکسایش و کاهش به صورت خود به خود انجام می شودند. مثلا: اگر یک ماده ای الکترون یا اتم های هیدروژن یا اکسیژن از دست دهد،ماده ای دیگر باید آن ها را بگیرد.
منبع:کتاب مبانی شیمی به ترجمه ی دکتر بهرنگ نور علیشاهی